Karma monobiałkowa dla psa /kota  – co to takiego i kiedy naprawdę nią jest?

Czytając porady dla psów lub kotów czy przeglądając sklepy internetowe często widzimy opisy karm mówiące o tum, że jest to „karmie monobiałkowa” czy „hipoalergiczna”. Wielu opiekunów zastanawia się, co tak naprawdę oznaczają te określenia, czy są one regulowane przepisami oraz czy warto wybierać takie produkty dla swojego pupila. W tym wpisie wyjaśnię, czym jest karma monobiałkowa, jak odróżnić ją od innych karm oraz rozwieję wątpliwości związane z terminem „hipoalergiczna”.

Czym jest karma monobiałkowa?

Karma monobiałkowa (z ang. single protein) to produkt, w którym źródło białka zwierzęcego pochodzi wyłącznie z jednego gatunku zwierzęcia – czy jest to mięso czy ryba, nie powinno być innych źródeł białka zwierzęcego. Oznacza to, że jeśli producent deklaruje np. „karma monobiałkowa z indykiem”, to mięso, podroby i ewentualne inne składniki pochodzenia zwierzęcego w recepturze powinny być wyłącznie z indyka – bez dodatku kurczaka, wołowiny czy ryb.

Dzięki temu łatwiej jest kontrolować, jakie białko trafia do organizmu psa. Ma to szczególne znaczenie w przypadku psów z wrażliwym przewodem pokarmowym, nietolerancjami lub podejrzeniem alergii pokarmowych, gdzie musimy wykluczyć określony rodzaj białka.

Kiedy karma jest naprawdę monobiałkowa?

Nie wszystkie karmy oznaczone jako „monobiałkowe” faktycznie spełniają te warunki. Zdarza się, że nazwa sugeruje monobiałkowość, a w składzie znajdziemy np. olej rybny, tłuszcz z kurczaka, suszone białko jajka, czy inne składniki pochodzące od innego gatunku. To już sprawia, że produkt nie jest stricte monobiałkowy. Trzeba również pamiętać, iż tłuszcz pochodzi z określonego zwierzęcia i jeśli nie został oczyszczony może zawierać fragmenty białka zwierzęcego, które nie jest wskazane dla naszego psa czy kota.

Dlatego kluczowe jest dokładne czytanie etykiety – lista składników musi wskazywać wyłącznie jeden gatunek białka zwierzęcego.

Karma hipoalergiczna – co to oznacza?

„Hipoalergiczna” to określenie, które sugeruje, że dana karma została opracowana tak, aby minimalizować ryzyko wywołania reakcji alergicznych. Może to oznaczać różne strategie produkcyjne, m.in.:

• stosowanie nietypowych źródeł białka lub białka zwierzęce uważane za nie wywołujące alergii (np. jagnięcina, królik, dziczyzna),
• stosowanie białek hydrolizowanych – czyli takich, które zostały „rozbite” na mniejsze cząsteczki, przez co organizm psa rzadziej je rozpoznaje jako alergeny,
• unikanie popularnych alergenów (kurczak, wołowina, pszenica, nabiał).

Ważne: samo słowo „hipoalergiczna” nie jest prawnie chronione ani ściśle zdefiniowane w przepisach. Producent może używać go w celach marketingowych, a produkt wcale nie musi być przebadany klinicznie pod kątem wywoływania lub niewywoływania alergii. U jednych zwierząt może wywoływać, a u innych nie wywoływać alergii. Nawet w przypadku karm weterynaryjnych w oparciu o białko hydrolizowane mogą wywoływać one reakcje alergiczne u części zwierząt.

Czy karma monobiałkowa = karma hipoalergiczna?

Nie w każdym przypadku. Choć karmy monobiałkowe często stosuje się u psów z podejrzeniem alergii, to nie każda karma monobiałkowa jest hipoalergiczna.

• Monobiałkowa oznacza jedno źródło białka zwierzęcego.
• Hipoalergiczna oznacza mniejsze ryzyko alergii, ale nie jest to jednoznacznie powiązane z monobiałkowością.

Przykład: karma z jagnięciną jako jedynym źródłem białka może być jednocześnie monobiałkowa i hipoalergiczna – jeśli pies wcześniej nie miał kontaktu z jagnięciną i nie jest na nią uczulony.

Co mówią przepisy?

W Unii Europejskiej przepisy dotyczące karm dla zwierząt regulują m.in. skład, bezpieczeństwo i etykietowanie. Jednak:

• nie istnieje prawna definicja karmy „monobiałkowej” ani „hipoalergicznej”,
• producenci mogą stosować te określenia dowolnie.

Oznacza to, że odpowiedzialność za rzetelność deklaracji spoczywa głównie na producencie. Dlatego tak ważne jest wybieranie produktów, które jasno podają skład i nie ukrywają źródeł pochodzenia białka. Wybierając karmę zawierającą mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego, nie wiesz, z jakich gatunków zwierząt pochodzi mięso.

Pamiętaj również, aby czytać skład analityczny na etykietach.

Kiedy warto sięgnąć po karmę monobiałkową?

• Przy alergiach i nietolerancjach pokarmowych – monobiałkowa dieta pomaga w tzw. diecie eliminacyjnej, gdy chcemy sprawdzić, na które białko pies reaguje.
• Przy wrażliwym układzie pokarmowym – ograniczenie ilości składników ułatwia trawienie.
• Dla psów wybrednych – niektóre psy lepiej akceptują karmy o prostym składzie i wyrazistym smaku jednego gatunku mięsa.

Podsumowanie

• Karma monobiałkowa to taka, która zawiera wyłącznie jedno źródło białka zwierzęcego.
• Karma hipoalergiczna to produkt, który teoretycznie ma zmniejszać ryzyko alergii – ale brak ścisłej definicji prawnej sprawia, że to określenie bywa nadużywane.
• Monobiałkowa karma może być hipoalergiczna, ale nie zawsze. Wszystko zależy od wybranego źródła białka i indywidualnej reakcji psa.
• Nie istnieją przepisy definiujące jednoznacznie te terminy – dlatego kluczowe jest świadome czytanie etykiet i wybieranie sprawdzonych producentów.

• Pamiętaj również, aby czytać skład analityczny na etykietach. Dla Twojego psa lub kota mogą być wskazane produkty o określonym składzie analitycznym.